Iz Luke Bar se godišnje prošvercuje 600 kontejnera cigareta

Prema izvještaju Globalne inicijative protiv transnacionalnog organizovanog kriminala, šverc cigareta je glavni oblik organizovanog kriminala na Balkanu.

U izvještaju koji su juče mediji objavili, navodi se da je središte šverca Crna Gora, gdje se prave i lažne marke cigareta proizvode i zatim krijumčare preko Luke Bar u različite zemlje EU, na Bliski istok i u Afriku.

Izvještaj tretira žarišta organizovanog kriminala u  Albaniji, Srbiji, Bosni i Hercegovini,  Crnoj Gori i Sjevernoj Makedoniji.

Navodi se da se crnogorske cigarete  švercuju širom regiona. Takođe,  nelegalno se proizvode u Bosni i Hercegovini i Srbiji (naročito na Kosmetu). Zatim se krijumčare u Crnu Goru, odakle nastavljaju, sa crnogorskim cigaretama, ka Evropskoj uniji i dalje. Odnedavno, Kosmet je novi regionalni centar distribucije cigareta. Velike količine se dalje švercuju odatle u centralnu Srbiju, Sjevernu Makedoniju i Bugarsku, a zatim transportuju kroz porozni prelaz ka Crnoj Gori, navodi se u tekstu organizacije čije je sjedište u Ženevi.

Naglašava sese da je Bar poznat kao žarište šverca cigareta. Inostrane marke navodno stižu preko Bara za reeksport, dok se cigarete proizvedene u Crnoj Gori transportuju iz grada pod Rumijom.

Tokom 2018. bilo je zaplijenjeno više od 43 miliona cigareta koje su ušle u Luku Bar. Teško je iznijeti procjenu količine falsifikovanih cigareta (navodno proizvedenih u fabrikama u Podgorici i Mojkovcu), koje se otpremaju iz Bara. Izvor blizak službenicima luke kaže za GI da je izvoz cigareta toliko veliki (i povezan sa uticajnim ljudima) da u luci navodno postoje skladišta koja su isključivo namijenjena za čuvanje švercovanih cigareta, dok se privatne kompanje bave punjenjem i pražnjenjem kontejnera. Toliko razrađen posao moguće je ostvariti jedino u dosluhu sa lukom i carinskim službenicima i policijom, stoji u izvještaju.

Piše da su, navodno, klanovi „Mojkovac“ i „Grand“ najveće grupe umiješane u šverc cigareta iz Bara: „I pretpostavlja se da ostvaruju bliske kontakte sa važnim ličnostima u Vladi i bezbjednosnim službama“. Cigarete koje se utovaruju u Baru odlaze uglavnom u Libiju, Egipat, Liban i na Kipar.

Prema podacima iz istrage koju je provela Evropska služba za suzbijanje prevara, brodovi stižu prazni na predviđenu destinaciju, dok cigarete najvjerovatnije završe preusmjerene na crnom tržištu EU. Cigarete bivaju ili ilegalno istovarene na teritoriji EU ili se prebacuju na druge brodove na otvorenom moru, van domašaja carina ili obalskih patrola, odakle se švercuju nazad u EU…

Od početka 2015. presretnuto je osam brodova sa važnim teretom cigareta natovarenih u Baru zbog krijumčarenja cigareta u Grčku i Španiju. Na šest brodova pronađene su cigarete čije je odredište bila Libija, jedan je plovio ka Kipru a jedan ka Libanu. Sveukupno, konfiskovano je gotovo 350 miliona cigareta koje su prevozili ti brodovi, što iznosi skoro 70 miliona evra kada se uračunaju carinjenje, taksa i porez na dodatu vrijednost…

Međutim, to je samo vrh ledenog brijega. Navodno, svake godine se iz Luke Bar prošvercuje 600 kontejnera cigareta.

U dijelu izvještaja nazvanom Priča o dva klana, autori opširno pišu o sukobu škaljarskog i kavačkog klana i navode da je krvava razmirica buknula 2014. u crnogorskim jadranskim lukama zbog kontrole lukrativne trgovine kokainom (između ostalog).

Lanac nasilja s porukom "oko za oko, zub za zub’" između škaljarskog i kavačkog klana nazvanih po selima u kotorskoj opštini obuhvatao je ubistva i korišćenje eksploziva, bombi i snajpera. Zatim je eskalirao, tako da su se mnoge kriminalne grupe iz Srbije i Crne Gore umiješale stajući na jednu ili drugu stranu.

Razdor je za posljedicu imao destruktivni trag duž prelijepe crnogorske obale, na desetine mrtvih u Crnoj Gori i Srbiji (većina slučajeva je ostala neriješena), kao i nekontrolisano nasilje u inostranstvu o čemu svjedoči incident sa pucnjavom u Beču,u decembru 2018. godine.

Crnogorska obala ima brojne odlike zbog kojih slovi za žarište šverca, računajući tu i lokaciju, dobru infrastrukturu, političku zaleđinu i spremnu četu mladih ljudi sa gotovo nepostojećim održivim alternativama, navodi se u tekstu.

Konstatuju da je prije više od deset godina veći dio šverca droge u regionu kontrolisao ujedinjeni kotorski klan, koji je bio povezan sa dobavljačima kokaina u Južnoj Americi, kao i sa italijanskom mafijom...