U susret stogodišnjici fudbala u Baru (8.): Pesnicama rješavali utakmice

Iz prethodnih djelova: Od prvog kluba  iz 1921. godine NK “Četnik”, 1923. godine nastaje NK “Crnojević”. U godinama između dva rata klub je ostvario najveći uspjeh 1926. godine, kada je igrao finale kupa Crne Gore. Nakon rata, prvi klub na Pristanu zvao se “Jadran” i “Napredak” (Stari Bar), onda “Obnova”, pa “Tempo” a od 1949. godine nastaje "Mornar" koji i danas nosi to ime. Jedno kratko vrijeme krajem 50 - tih nosio je ime "Bar".

 Piše: Lazar Macanović. prof.

Sportski centar 1964. umjesto u Bar otišao u Makarsku 

Godine 1960 - 63.

Poslije serije loših rezultata iz godine u godinu, uslijedila je trogodišnja pauza u zvaničnim takmičenjima. Ekipa “Bara” je odjednom ostala bez 9 odličnih igrača. Neki od njih su prešli u druge klubove (Ruca Perović u “Split”, kasnije u “Lovćen” i “Bokelj”gdje su prešli još i Vasko Prelević i Dragoslav Mijović, Dano Delibašić je prešao u “Lovćen”, Vučko Slavković u “Budućnost”), dok je većina prestala aktivno da igra fudbal.

Zbog toga, a i zbog reorganizacije u sistemu takmičenja, “Bar” neko vrijeme nije aktivno učestvovao u takmičenjima republičkog ranga.

Godine 1962, na inicijativu i uz pomoć nekoliko bivših igrača:  Jovana Nikezića, Draga Prelevića, Nikole Mijovića, Sava Jovićevića,  Anta Radovića, Ruce Perovića, Iva Živkovića, Danila Delibašića, ekipa se ponovo sastavila.

Opet su promijenili ime ekipe i dobili novi - stari naziv “Mornar”koji  se ponovo uključio u podsavezno takmičenje titogradskog Saveza. Trojica iz ove grupe (Anto Radović, Ruca Perović i Danilo Delibašić) ponovo su zaigrali za svoj klub.  U jednoj utakmici pomogao im je i Nikola Mijović.

Sezona 1963 / 64.

Prva sezona nakon ponovnog početka sa prvenstvenim utakmicama je bila veoma uspješna za ekipu “Mornara”. Osvojeno je prvo mjesto ubedljivo bez poraza.

Protivnici “Mornara” često nijesu birali sredstva da fudbalerima iz Bara oduzmu bodove. Najbolji dokaz za to je i utakmica poslednjeg kola gdje je “Mornar” savladao “Zoru” u Spužu. 

Od početka igre “Mornar” je gospodario terenom. Igrači “Zore” nijesu poštovali pravila fudbala i udarali su protivnike kada lopta nije bila kod njih. Bilo je slučajeva da igrači “Zore” šamaraju fudbalere “Mornara” i da ih jure po igralištu pa kad ih sustignu snažno udare nogom. Dio dešavanja poslije utakmice zabilježio je Božidar Milošević.

“Ono što se desilo poslije utakmice ostaće vjerovatno zabilježeno u istoriji takmičenja Titogradskog podsaveza kao najgori primjer gostoprimstva.

Čim  su krenuli sa igrališta, navijači “Zore”, potpomognuti sa nekolicinom domaćih fudbalera,počeli su da mlate igrače “Mornara”. Neko od “Mornarovih” igrača je uzvratio udarac. To je bilo dovoljno. Nastala je opšta tuča u kojoj su pljuštali udarci sa svake strane.

Ko zna kako bi se sve ovo završilo i koliko bi bilo još polomljenih zuba i rasječenih usana bilo da se u gužvu nije umiješao centarfor “Zore” sa još jednim članom uprave ovog kluba i energično rastjerao mladiće iz Spuža.”

1.Mornar           8  5  3  0  16:8      13

2.Grafičar        8  5  1  2  21:14    11

3.Cr.stijena     8  2  3  3  24:16    7

4.Zora                  8  2  2  4  16:14    6  

5.Kom                    8  0  3  5   7:31     3

 Osvajanjem prvog mjesta u takmičenju Titogradskog podsaveza, “Mornar” je stekao pravo da sa prvacima Bjelopoljskog i Kotorskog podsaveza igra kvalifikacije za učešće u republičkoj ligi. Te godine, “Mornar” je izgubio u finalnim mečevima kvalifikacija za republičku ligu od tivatskog “Arsenala”.

Prva utakmica 21. juna u Tivtu završena je pobjednom “Arsenala” od 4:0, na drugoj 28. juna u Baru, “Mornar” je slavio pobjedu od 2:1.

Mornar je igrao u sastavu: Perović, Petrović, Đokvučić, Prelević, Radović, Begović, Mašanović, Fadil Đečević, Slavković, Delibašić, Mijović.

Najveću šansu i priliku za dobijanje sredstava za sportski centar Bar je imao 1964. godine. Bio je jedini kandidat iz Crne Gore a iz Jugoslavije  drugi zajedno sa Makarskom, za sredstva koja je odvojila Savezna komisija za fizičku kulturu i Fiskultirni savez Jugoslavije za jedan centar na Jadranu.

Bar je tada imao sve uslove koje su tražili i lokaciju i geodetske podloge i klimatske uslove, uslove saobraćaja i perspektivu razvoja Bara. Imao je i saglasnost Komisije sa fizičku kulturu Crne Gore. Kao što je poznato, Sportski centar je podignut u Makarskoj, a Baru je rečeno da će drugom prilikom dobiti sredstva.

Sezona 1964 / 65.

Osvajanjem prvog mjesta u prošlogodišnjem prvenstvu, u “Mornaru” su se nadali da će ova sezona biti sezona povratka u republičku ligu.

Početna pobjeda nad “Zorom” od 3:2 u Baru 4. oktobra još više je stimulisala barske fudbalere da u drugom kolu 8. oktobra pokažu favorizovanom “Dečiću”, glavnom kandidatu za prvo mjesto, kako se igra pravi fudbal.

Međutim, u prevelikoj želji i oštroj igri domaćih fudbalera, “Mornar” je izgubio ne samo utakmicu (3:2), već je i isključen najbolji igrač Barana - Danilo Delibašić zbog napada na sudiju i kažnjen je sa pet utakmica neigranja. Nervozna igra nastavljena je i u trećem kolu kada je utakmica u Baru između “Mornara” i “Crvene stijene” prekinuta jer su igrači “Mornara” Anto Radović i Slobodan Petrović nasrnuli na glavnog sudiju. Utakmica je registrovana 3:0 pff za “Crvenu stijenu”.

A Anto Radović je doživotno diskvalifikovan. I bez ponajboljih  igrača ekipa “Mornara” se nije predala. Do kraja jesenjeg dijela zabilježene su po dvije pobjede i dva poraza tako da je na kraju tog dijela zauzeo  peto mjesto sa osvojenih 6 bodova.

U proljećnom dijelu, mnoge utakmice nijesu odigrane zbog loših terena, neke od njih su ponavljane po više puta. Tako da konačna tabela nije ni pravljena.  Bilo kako bilo, nesporno je da je “Dečić” prvak, postao je novi član Crnogorske lige.

“Zora” iz Spuža je poslednja i ispada iz lige. Novi član lige je novoformirana ekipa “Sloga” iz Starog Bara.

Sezona 1965 / 66.

 “Mornar” je ove sezone uspješno završio takmičenje u titogradskom podsavezu. Osvajanjem drugog mjesta, stekao je pravo da igra kvalifikacije za ulazak u crnogorsku ligu. Takmičenje, međutim, za ekipu “Mornara” nije bilo nimalo lako. Kolo prije kraja bio je treći i došao na dva boda zaostatka u odnosu na drugoplasirani “Spuž”.

Njihov međusobni duel u Baru u poslednjem kolu odlučivao je ko će biti drugi i dobiti mogućnost kvalifikacija za učešće u crnogorskoj ligi. Ekipi “Spuža” bio je dovoljan i jedan bod da osvoji drugo mjesto, međutim, “Mornar” je bio bolji i ostvario zasluženu pobjedu od 2:0. U 82. minutu, gostujući igrač nezadovoljan dešavanjima na terenu, udario je sudiju Grbića tako da je utakmica prekinuta i na kraju registovana pobjedom “Mornara” od 3:0.

Ovom pobjedom “Mornar” je stekao pravo da se takmiči u kvalifikacijama za ulazak u Republičku ligu.

1.Čelik               18            15  2  1  72:14  32

2.Mornar           18           11  5  2   58:16 27

3.Spuž                 18           13  1  4   53:32  27

4.C. stijena       18           7  4  7     29:28  18

5.Zabjelo            18           8  2  8     37:41  18

6.Kom                    18           6  5  7     36:38  17

7.Grafičar        18           5  3  10  36:49  13

8.Pionir            18           4  3  11  28:53  11

9.Elastik            18           3  4  11  34:57  10

10.Sloga              18           3  3  12  28:77  9

Početak takmičarske sezone nije obećavao uspjeh. Loša organizacija i loša materijalna situacija u klubu nisu garantovali da jedna talentovana fudbalska ekipa pokaže ono što zna. Petnaestak registrovanih mladića za fudbalski klub “Mornar” nema ko da okupi na treningu, nema ko da ih odvede na put, niti bilo ko da sa njima porazgovara o problemima kluba. To je u pravom smislu riječi bio divlji klub.

Potvrda za to se može naći u primjeru kada su se fudbaleri spremali za put za Nikšić, gdje je trebalo da se sastanu sa “Čelikom” u okviru takmičenja Titogradskog podsaveza.

Nemajući čime čak ni put da plate, bilo je odlučeno da se ne ide. To su govorili oni koji se smatraju članovima uprave kluba. Većina fudbalera je, međutim, željela da ide na utakmicu, i ostali su pri svojoj odluci, jer su se nadali da će poslije dvije visoke pobjede od 9:0, zabilježiti i treću.

Dali su se u potragu za novcem. Naravno, nijesu imali od koga drugo da pozajmljuju već od svojih poznanika. Desilo se da je jedan imao. Tako su posudili 50.000 dinara i u poslednjem momentu pošli na put.

Iako su u Nikšiću zabilježili poraz, on nikog nije mogao da iznenadi poslije svega toga. I kasniji odlasci za Titograd su bili slični ovome. Klubu predstoji veliko sređivanje prilika, jer raspolaže sa dobrim igračima ali nema agilne uprave.

I kolo proljećnog dijela

Sloga  - Mornar 0:0 prekinuto u 56. minutu zbog opšte tuče gledalaca. Utakmica je ponovljena 31. marta 1966. pred oko 1500 gledalaca (toliko broj nemaju ni neke utakmice prve savezne lige). U veoma živoj i temperamentoj igri ekipa “Mornar” ubedljivo je pobijedila svog rivala sa 9:2.

Istina, igrači oba tima su se propisno oznojili na ovoj utakmici. Međutim, najveći teret su podnijeli navijači. Bilo je urnebesno navijanje i bodrenje svojih ljubimaca. Cio tok utakmice navijači su pratili sirenama, čegrtaljkama, trubama, a viđeno je i nekoliko tran-sparenata, među kojima i ovakav: “Evropa  - Azija”.

Na ovoj utakmici igrači su igrali veoma borbeno i oštro. Fudbaleri oba tima, iako ne treniraju redovno, imali su za ovaj derbi izvanrednu kondiciju. Interesantno je da su fudbaleri “Sloge” prvi došli u vođstvo, izvanrednim pogotkom kakav se rijetko viđa. Gledaoci mogu biti zadovoljni sa 11 pogodaka na utakmici.

SPASOJE ČEJOVIĆ - ČEJO

Počeo je na livadi kod kuće Dana Delibašića koji je najviše i uticao da igra za klub, pedesetih godina. Tada je počeo i da brani na igralištu kod Darovih topola koje je u to vrijeme bilo solidan teren. Imao je samo 15 i po, 16 godina.

Na turnirima malog fudbala, prije toga, bila je utrka za koga će da brani, svi su ga tražili da igra za njih. Proricana mu je dobra karijera. Poslije 7, 8 godina uspješnog branjenja, poslije povrede dolazi do operacije u Titogradu pa je nastavio da igra, da bi na odlučujućoj utakmici u kvalifikacijama za ulazak u crnogorsku ligu (sezona 1963 / 64) ponovo stao na gol.

Prije te utakmice došao je Dano sa molbom “Čejo, spasavaj”. Bilo je dobrih golmana, ali su u njega imali puno povjerenje, iako je bio nedovoljno oporavljen od operacije. Na toj utakmici je suđen penal protiv “Mornara”, došlo je do koškanja između Anta Radovića i sudije, “Imao sam neki instinkt da ću ga odbraniti, pa sam rekao Antu, - “Pusti ga, odbraniću penal!”, ali on je ipak udario sudiju i tu utakmicu prekinu i registruju 3:0 za “Arsenal”” - priča Čejo.

Na jednoj utakmici u Spužu, dobili smo takve batine da se na ovim prostorima to ne pamti.Tada smo imali tri golmana: Ruca, Mijo i ja, ali nijesu htjeli mene da stave nego Rucu jer je bio visok, jak i korpulentan.

On kad vikne, svi se uplašimo. Pri kraju utakmice, Čkiljo dade gol golmanu kroz noge i poče da mu se plazi, tada je nastala jurnjava za nama. Dobili smo svi dobre batine” - nastavlja Čejović.

“Do povrede je došlo na utakmici u Doljanima, teren je bio prekriven nekom šljakom i kamenom, prilikom jedne intervencije pao sam nezgodno na jedan kamen, poslije pada jedan protivnički igrač je naletio pa me udario kopačkom, ta povreda se kasnije iskomplikovala, od udarca sam dobio tumor, prva operacija u Titogradu je bila negdje 1962. godine gdje su navodno izvadili taj tumor.

Međutim, nisam mogao da odolim fudbalu, nije prošlo ni dva mjeseca i počnem opet da igram u “Mornaru” uz veliko protivljenje roditelja. Poslije nove povrede, i velikih bolova, dolazi do nove operacije gdje je tumor bio veoma narastao, skoro kao rukometna lopta. Zahvatio je i dio kosti, karlice, stomaka tako da je moralo da dođe do amputacije noge.

Čejo se prisjeća tog vremena kada je on igrao - “A u to vrijeme je bila velika nemaština. Na mnogim utakmicama sam nosio jednu kopačku broj 41 a drugu 40, umjesto krampona, obućar Šeho mi je stavljao po 2 eksera.

Šorts su mi roditelji kupili, kao dres sam uvijek nosio,nešto vuneno crne ili žute boje i to je sve od opreme što sam imao.

I pored te velike nemaštine, vladalo je veliko drugarstvo, nije tu bilo zavisti, niko nije bio ljubomoran.

Nije bilo bitno ko će da igra, važno je samo bilo da se igra, da se pobijedi. Na utakmici sa “Bokeljom”, u Kotoru smo išli kamionom velikim od tonu i po, makadamom, pamtim veliku mučninu i prašinu, Petko Begović se ispovraćao odmah pred utakmicu.

Na utakmice u Plavu i Rožaju počinjemo da se skidamo u autobusu već u Ivangradu jer odmah počinje utakmica.”

“Pamtim dobro jednu utakmicu u Plavu” - nastavlja Čejo - “držali su me kosijerom kroz mrežu da pustim gol, publika je bila odmah iza gola, Dano mi je govorio “Čejo, pusti gol”, “Neću, Dano, pa makar ne izvlačili živu glavu”  - odgovarao sam mu. Na toj istoj utakmici su na prodore Čkilja po krilu, gađali ga iz publike praćkom, ali i to je prošlo i ipak smo voljeli da igramo fudbal”.

Čejo posebno pamti dodavanja Vučka Slavkovića koji je bio poslednji igrač odbrane ispred njega, uvijek mu je dodavao loptu nekako kratko, tako da je morao stalno da istrčava da ne bi protivnički igrač uzeo loptu prije njega. Vučko mu je na to dobacivao: “Trči, Čejo, trči, moraš još da se dokažeš“.

 “Anta smo veoma poštovali, bio je najstariji od nas i gledali smo ga i poštovali kao da nam je otac.

Vasko je bio drugi Bekenbauer, iako je bio nekako mali, imao je izvarednu tehniku, smirenost. Zvali smo ga Fiola.

Čkiljo je bio brz kao metak, a bezobrazan koliko je težak. Pamtim i Lukića, veoma snažnog i jakog igrača, kod njega je mogla lopta da prođe ali igrač ne…”

“Fudbal je tada bio bogat lijepim akcijama i potezima i bilo je dosta golova. Mnogi od nas su imali “šmek” za fudbal i svuda smo bili rado viđeni gosti.

Pamtili su nas brojne ekipe iz Titograda jer smo ih pobeđivali i u Baru i u Titogradu. Drugim riječima, imali su kompleks od “Mornara”.

Najbitnije za taj period je to što smo, iako je bila oskudica, fudbal shvatali kao zabavu” - ističe Čejović.

“Ostala mi je dobro u sjećanju utakmica protiv “Grafičara”, koja se igrala preko puta željezničke stanice u Titogradu. Tu sam izvaredno branio, ta utakmica mi je posebno draga. Povela je ekipa “Grafičara”da bi Vučko sa jedno 40 metara,poslao pravi projektil koji nije mogao da se brani u same rašlje, tako smo izjednačili.

Po izuzetno lošem terenu, blatnjavom, vlažnom, lopta je bila teška kao đule, ipak,sve sam branio. Pamtim i jedan slobodni udarac protiv nas na toj utakmici koji je izveo visoki, korpulentni igrač “Grafičara” tako jako da je od udarca lopte u glavu Vučko Slavković praktično pao u nesvijest - prisjeća se Čejo.

Slike:

1. “Bar” 1960 godine. Stoje s lijeva na desno:

Anto Radović, Ruca Perović, Marko Popović, Boško Milošević,  Danilo Delibašić, Aleksandar Cvetinović, Branko Vukić; čuče: Milo Đokvučić, Dragan Kaluđerović, Zefa Karanikić, Nikola Kuvendžijević.

2. “Mornar” iz 1963. godine.

Stoje s lijeva na desno: Nikola Mijović, Slobodan Petrović, Slobodan Mašanović, Tomislav - Ćipo Aleksić, Vasko Prelević, Dragoslav Mijović, Danilo Delibašić, Popović - član uprave, Čuče: Anto Radović, Petko Begović, Spasoje Čejović, Nikola Vukčević, Milo Đokvučić

3. “Mornar” iz 1963 / 64. godine.

Stoje s lijeva na desno: Anto Radović, Slobodan Petrović, Petko Begović, Pavle Kopitović, Miodrag Lekić, Slobodan Mašanović, Živica, Danilo Delibašić, Mijo Matović, Milo Đokvučić, Milo Mašanović.

4. “Mornar” iz 1964/65. godine.

Stoje s lijeva na desno:Dobrković, Dano Delibašić, Kukuličić,

Pavle Kopitović, Praščević, Vasko Prelević, Dragoslav Mijović, Anto Radović; čuče: Draško Perović, Tomo Aleksić, Spasoje Čejović, Aleksandar Cvetinović

5. “Mornar” iz 1965/66. godine.

Stoje s lijeva na desno:Leonardo Barnaba,Dragan Kostić,Vučko Slavković,Pavle Kopitović, Kukuljičić, Radovan-Lale Bokan, Danilo Delibašić, delegat sa utakmice, Petko Begović, Draško Perović, Milorad Krstić, Spasoje Čejović, Milo Đokvučić.

(U toku je prikupljanje materijala za monografiju 100 godina fudbala u Baru, svi zainteresovani mogu svoje slike, biografije, zanimljivosti - dostaviti autoru ovih redova ili poslati na mejl: macko@t-com.me)