Vidovdansko sabranje Crmničana: U Brčelima pomen za stradale u Boju na Kosovu
U petak 28. juna 2024. godine, povodom Vidovdanskog sabranja Crmničana u manastiru Svetog Nikole u Brčelima.
Biće služena Sveta liturgija sa početkom u 9 časova.
Nakon liturgije biće odslužen pomen za vojnike i vojskovođe poginule od Boja na Kosovu do naših dana.
Podsjećanja radi, u 15. vijeku, prema predanju, Jelena Balšić, ćerka kneza Lazara, je podigla manastir u Donjim Brčelima, u okviru kojeg se nalazi crkva Svetog Nikole, saborna crkva cijele Crmnice. Obnovio ga je knjaz Nikola 1861. godine. Prema istorijskim izvorima tu je stolovao, a kasnije ubijen i sahranjen Šćepan Mali, koji je vladao Crnom Gorom od 1767. do 1773. godine.
Pri manastiru je radila osnovna škola od 1868. godine, kada je preseljena iz Gornjeg u Donji manastir Brčeli. Kompleks je srušen tokom Drugog svjetskog rata. Prilikom sanacionih radova na crkvi Sv. Nikole, poslije zemljotresa iz 1979. godine, u podu je otkrivena osnova starijeg hrama. Kripta je oslobođena od nasutog materijala.
Manastir posjeduje značajan fond obrednih predmeta i knjiga, uglavnom ruskog porekla, iz druge polovine 19. vijeka. U crkvi se nalazi veliki drveni ikonostas, sa 47 ikona različitih formi i dimenzija.
Ovaj manastir je bio sedam godina prijestonica Crne Gore, tačnije od 1767. do 1773. godine. Ovdje je živio i odavde vladao Crnom Gorom Šćepan Mali. Prema predanju on je ovdje i ubijen.
U noći između 16. i 17. decembra 2023. godine iz nepoznatog razloga je u potpunosti izgorio manastirski konak. Ostali su samo očuvani spoljašnji kameni zidovi. Konak je imao oko 300 kvadrata ostave i oko 200 kvadrata potkrovlja.
Obnova je počela odmah nakon požara.
