Izbori 30. avgusta vjerovatno bez evropskih posmatrača

Evropski parlament (EP) za sada je zabranio sve vanjske misije zbog koronavirusa, koji je i dalje rasprostranjen u Evropi.

To su “Vijestima“ rekli njegovi predstavnici.

“Ako bude promjena, Grupa za podršku demokratiji i koordinaciju izbora (DEG) ponovo će procijeniti situaciju u saradnji s OEBS-ovom Kancelarijom za demokratske institucije i ljudska prava (ODIHR)“, objasnili su iz kabineta predsjednika EP Davida Marije Sasolija.

Sasoli je u pismu predsjedniku crnogorskog parlamenta Ivanu Brajoviću ove sedmice napisao da je DEG na sastanku prošlog mjeseca potvrdio da je posmatranje izbora u Crnoj Gori prioritet, a dolazak Misije biće razmatran u narednom periodu u saradnji sa ODIHR-om na osnovu analize epidemiološke situacije.

DEG ima službenu savjetodavnu ulogu za visokog predstavnika Unije za vanjske poslove i bezbjednosnu politiku/potpredsjednika Evropske komisije kada on bira prioritetne zemlje za misije posmatranja izbora i kada imenuje glavne posmatrače. Svaku EU posmatračku misiju vodi europarlamentarac.

DEG-om predsjedavaju čelnici Odbora za vanjske poslove (AFET) i Odbora za razvoj (DEVE), Dejvid Mekalister i Tomas Tobe. Evropski parlament svake godine šalje 10 do 12 kratkoročnih delegacija za posmatranje izbora u zemlje van EU. Te se delegacije pridružuju dugotrajnim misijama koje su raspoređene samo na zahtjev lokalnih vlasti, piše na sajtu EP.

 
Ove dugoročne misije su ili misije posmatranja izbora EU (EU EOMs) u Africi, Americi ili Aziji, ili međunarodne posmatračke misije za izbore (IEOMs) na čelu sa ODIHR-om u zemljama koje su članice Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (OEBS). U ovom slučaju, delegacija EP udružuje snage s delegacijama parlamentarnih skupština, poput onih OEBS-a, Savjeta Evrope i NATO-a.

Učešće parlamenta, kako se navodi, dodaje politički uticaj na dugoročne misije. Iskustvo evropskh parlamentaraca kao izabranih predstavnika takođe obogaćuje ocjenu lokalnih izbornih procesa.

Na poziv Brajovića evropskim zvaničnicima da se njihove organizacije kao i do sada aktivno uključe u posmatranje predstojećeg izbornog procesa u Crnoj Gori, Parlamentarna skupština Savjeta Evrope prva je formirala delegaciju od 22 člana koja će pratiti predstojeće izbore, a, kako je saopšteno iz Skupštine, u Crnoj Gori je Misija ODIHR-a za procjenu potreba za parlamentarne izbore.

Misija EP je posmatrala izbore u Peruu 26. januara ove godine
“Izborne institucije su obezbijedile dobro vođen i vjerodostojan proces, uprkos kratkom roku za pripreme. Postupci biranja i prebrojavanja glasova uglavnom su poštovani s dovoljnim mjerama za garanciju transparentnosti, bez obzira na nedostatak stranačkih predstavnika tokom većeg dijela dana i kasno otvaranje značajnog broja biračkih mjesta. Partije i kandidati mogli su slobodno voditi kampanje uz uravnoteženo izvještavanje u medijima u državnom vlasništvu. Međutim, kampanja na društvenim mrežama bila je narušena ličnim napadima na kandidate. Rigorozni zahtjevi za prijavu kandidata i nerealni rokovi za ispravke doveli su do velikog broja diskvalifikacija. U društvenim medijima nije poštovana izborna tišina”, neke su od ocjena Misije EP u vezi sa izborima u Peruu.

EP je 2019. nadgledao Izbore u Nigeriji, Moldaviji, Senegalu, Ukrajini, Tunisu, Kosovu, Mozambiku i Šri Lanci.

EP je posmatrao predsjedničke izbore u Crnoj Gori 15. aprila 2018. sa sedmoročlanom delegacijom na čelu sa europarlamentarcem Fabiom Masimom Kastaldom. Na tim izborima pobijedio je Milo Đukanović (DPS). “Prisustvo evropskih parlamentaraca pružilo je priliku delegaciji da podstakne političke snage zemlje da prevaziđu polarizovanu političku klimu koja je doprinijela odluci nekih opozicionih partija da bojkotuju parlament”, navedeno je u izvještaju Misije.

Ukupna ocjena Misije EP, koja je bila dio međunarodne misije za posmatranje izbora (IEOM), bila je da su se tokom izbora poštovale osnovne slobode, iako je vladajuća partija imala koristi od institucionalne prednosti.

“Međutim, u pravnom okviru ostalo je nekoliko propusta i nejasnoća. Konkretno, nedostatak propisa o provjeri potpisa koji podržavaju kandidate i sankcionisanju kršenja zakona. Ostala zabrinjavajuća pitanja uključivala su postupke rješavanja sporova, tabeliranje rezultata i pravila finansiranja kampanje”, piše u izvještaju.